Επικριτική έκθεση για τη διαφθορά στην Ελλάδα, με πλείστες αναφορές σε καθυστερήσεις και μη υιοθέτηση συστάσεων εκ μέρους της κυβέρνησης, έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Ομάδα Κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς (GRECO).
Η GRECO επικρίνει την ελληνική κυβέρνηση για το ότι επιβαρυντικές περιστάσεις που σχετίζονται με τη δωροδοκία δεν καλύπτονται πλήρως από το νόμο, αλλά και ότι μετά από αλλαγές στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας οι εισαγγελείς ενδέχεται να απέχουν από τη δίωξη για αδικήματα δωροδοκίας.
Η Ομάδα Κρατών του Συμβουλίου της Ευρώπης κατά της Διαφθοράς καλεί επίσης την Ελλάδα να ποινικοποιήσει πλήρως την παθητική δωροδοκία ξένων δημοσίων υπαλλήλων, συμπεριλαμβανομένων δικαστών, μελών σωμάτων δικαστών και διαιτητών, σύμφωνα με τη Συνθήκη Ποινικού Δικαίου για τη Διαφθορά (Criminal Law Convention on Corruption).
Ο κύριος λόγος που η GRECO δρομολόγησε την καταστατική της διαδικασία κατά της Ελλάδος, ήταν η τροποποίηση του άρθρου 236 του Ποινικού Κώδικα με το οποίο η Ελλάδα υποβάθμισε το αδίκημα της δωροδοκίας δημοσίων υπαλλήλων από κακούργημα (μείζον έγκλημα) σε πλημμέλημα τον Ιούνιο του περασμένου έτους.
Μετά από μια κοινή αποστολή στελεχών της GRECO και της ομάδας εργασίας του ΟΟΣΑ για τη δωροδοκία στη χώρα μας, η Ελλάδα κατέστησε εκ νέου τη δωροδοκία δημοσίων υπαλλήλων κακούργημα. Ωστόσο, αυτό δεν έγινε με τρόπο ικανοποιητικό. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρει η GRECO, για τα αδικήματα δωροδοκίας που διαπράχθηκαν πριν από την τροποποίηση του Ποινικού Κώδικα το Νοέμβριο 2019, θα ισχύσουν πιο ήπιες κυρώσεις, κάτι που περιγράφει ως απαράδεκτο.
Επιπλέον, η GRECO συνέστησε στην Ελλάδα να περιορίσει αυστηρά το πεδίο εφαρμογής των αδικημάτων διαφθοράς στα οποία σύμφωνα με το άρθρο 48 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ο εισαγγελέας πρωτοδικών μπορεί να απέχει προσωρινά από την ποινική δίωξη. Η GRECO αναφέρει πως το άρθρο αυτό πρέπει να εφαρμόζεται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μικρών αδικημάτων διαφθοράς και να μην έχει την έκταση που του έδωσε η κυβέρνηση.
«Δεδομένου ότι αυτή η σύσταση δεν εφαρμόζεται ακόμη, η GRECO σημειώνει ότι υπάρχει σημαντικός κίνδυνος η διάταξη αυτή, εάν δεν διορθωθεί, να αποδυναμώσει περαιτέρω τις δυνατότητες της Ελλάδας να καταπολεμήσει αποτελεσματικά αυτήν τη μορφή της διαφθοράς και ενδεχομένως άλλων σχετικών εγκλημάτων, όπως το ξέπλυμα χρήματος», σημειώνεται στην ανακοίνωση της GRECO.
Ακόμη, η GRECO συνέστησε στις αρχές να παρακολουθούν προσεκτικά τη χρήση των διατάξεων σχετικά με την επίκληση της ειλικρινούς μεταμέλειας, προκειμένου να εξακριβώσουν την πιθανή κατάχρηση αυτού του μέσου και, εάν χρειαστεί, να μειώσουν ή να καταργήσουν την εφαρμογή του για τα αδικήματα διαφθοράς.
Όπως αναφέρεται, στην έκθεση η Ελλάδα είχε καταργήσει τη δυνατότητα επίκλησης της ειλικρινούς μεταμέλειας στα αδικήματα διαφθοράς, αλλά προχώρησε στην επανεισαγωγή μιας τέτοιας διάταξης με τις τροποποιήσεις του 2019. «Από μόνη της αυτή η κατάσταση είναι αντιφατική και απαιτεί προσεκτική παρακολούθηση στην πράξη, καθώς μπορεί να υπόκειται σε κατάχρηση σε ορισμένες περιπτώσεις», αναφέρεται στην έκθεση.
Τέλος, η GRECO επικρίνει την κυβέρνηση για μη συμμόρφωση με τις συστάσεις. «Οι ελληνικές αρχές δεν έχουν ασχοληθεί με κανένα από τα παραπάνω ζητήματα μέχρι στιγμής», αναφέρει και προσθέτει πως «έχοντας δημιουργήσει μια επιτροπή εμπειρογνωμόνων για την αντιμετώπιση αυτών των θεμάτων, η Ελλάδα πρόκειται να υποβάλει, ξανά, εκθέσεις στην GRECO έως τις 31 Οκτωβρίου 2021».
